In 1909 publiceerde de toenmalige mijnbouwingenieur Frederick Winslow Taylor “De Principes van Wetenschappelijk Management”. Hij wilde de efficiëntie binnen zijn mijn vergroten en zag dat er weinig samenwerking was tussen de verschillende mijn medewerkers. Door werkzaamheden te vereenvoudigen en werkzaamheden te optimaliseren zou de productie zonder extra kosten verhoogd worden.
Zijn publicatie was het startsein om management serieus te nemen en meerendeel van de managementtheorieën zijn – helaas – nog steeds gebaseerd op het Taylorisme.
Het ontstaan van Management
Er lagen een aantal factoren ten grondslag een zijn theorie die we moeten meenemen om te onderzoeken of management nog steeds gewenst is.
Taylor had te maken met ongeschoolde en on-gemotiveerde medewerkers die werkte omdat het moest en niet omdat ze wilde.
Taylor kwam uit het tijdperk van de 2de industriële revolutie waar alles letterlijk en figuurlijk draaide om mechanica. Een mens was een resource. Een vervangbaar radertje in het geheel.
Taylor werd niet gehinderd door enige kennis van de menselijke natuur. Zijn opleidingsniveau als ingenieur is gelijk te stellen aan een huidige 15 jarige schoolverlater.
Toen Taylor de mijn inliep zag hij een zooitje ongeregeld waar iedereen maar wat deed. Alsof alle radertjes in de klok (de resources) hun eigen tempo en richting draaide maar wel verwachten dat de klok blijft lopen.
Management komt van het Franse woord ‘Manage’
Taylor haalde zijn inspiratie voor het woord management vanuit het woord ‘Manage’. Dit betekend letterlijk: “aan de hand nemen” en “controle”. Paarden worden binnen een manege tam gemaakt door ze aan een touw vast te binden en net zo lang rondjes te laten lopen tot ze al hun eigen wil en motivatie verloren zijn en precies doen wat jij wilt! De ideale oplossing voor de mijnwerker en mijnbouwindustrie volgens Taylor.
Als je een medewerker niet precies vertelt wat hij of zij moet doen dan wordt het een puinhoop.
Nog steeds zijn er mensen die geloven dat medewerkers van nature niet gemotiveerd zijn. Inmiddels zijn we meer dan 100 jaar verder en ook al wijzen honderden studies iets anders uit, blijven ze bij hun geleerde lessen over management. Dit zijn vaak ook de mensen die klagen dat medewerkers te weinig initiatief nemen.
Ze binden de resource vast met een touw, laten ze rondjes lopen tot alle eigen wil en motivatie verloren is en klagen dan over het initiatief van een medewerker? Nokia bijvoorbeeld ging bijna ten onder aan hun management stijl.
Inmiddels weten we beter hoe we mensen kunnen motiveren
In 2010 kwam Daniel Pink met het boek Drive. Hij legt aan de hand van vele onderzoeken haarfijn uit dat medewerkers wel degelijk zelf gemotiveerd zijn, maar dat daar een organisatorische verandering aan vooraf moet gaan binnen menig onderneming.
De meeste onderneming zijn ingericht op management en welke managementstijl je ook kiest, management gaat over controle hebben. Daniel pink gooit het daarom over de motivatie boeg. Zijn principe is simpel en bestaat uit drie pijlers.
Motivatie om iets te doen komt volgens de onderzoeken van Pink voort uit:
Meesterschap : De intrinsieke behoefte om ergens goed in te worden en iets goed te doen
Purpose : De intrinsieke behoefte om iets te doen hebben dat werkelijk bijdraagt aan iets groters
Als die drie behoeften worden vervuld zijn medewerkers zelfmotiverend en zullen ze het maximale uit zichzelf halen. Zonder enige vorm van management.
Kan een onderneming volledig zonder management?
De tegenstanders van management geloven dat er een alternatief is voor management die de maximale potentie van medewerkers benut. Dit alternatief bestaat uit drie onderdelen te weten:
Autonomie, meesterschap en purpose
Een set van minimale spelregels
Gekozen leiderschap en democratische besluitvorming
In het boek “Ik Ben Niet Alleen Op De Wereld” van Wassili Zafiris en mij wordt hier dieper op ingegaan aan de hand van mijn reclamebureau die ik transformeerde tot een onderneming zonder management.
Kan elke onderneming zonder management?
Als piloten, astronauten, ziekenhuizen en kerncentrale medewerkers zonder strikte management principes van Taylor zouden gaan werken, geloven zelfs de fervente tegenhangers van Management dat velen van ons niet lang meer te leven hebben.
Voor organisaties waar ze met 1 druk op de knop een heel land kunnen beschadigen is management voor zover we nu weten misschien wel de beste manier om catastrofes te voorkomen. Voor alle ondernemingen die hun bestaansrecht ontlenen aan creativiteit, innovatie en service is management misschien wel wat ze tegenhoudt om succesvol te worden.
Hoe zit het dan met succesvolle ondernemingen waar management de standaard is?
Het is bewezen dat je heel veel geld kunt verdienen met organisaties die management als fundament hebben. En als dat lukt en geld verdienen is net als bij Taylor je enige doel, dan is het zeker een poging waard om dit te blijven doen of gaan proberen.
Als tevredenheid van medewerkers, sociale impact, bestaansrecht op langere termijn en de maximale potentie van je medewerkers benutten ook op de agenda staan, dan is het te overwegen om alternatieven te onderzoeken voor elke vorm van management.
